Một thị trấn cổ có niên đại cách đây 2.000 năm từng xuất hiện trong Kinh Thánh có thể đã được phát hiện ở bờ tây bắc của Biển Galilee, thuộc thung lũng Ginosar của Israel.
Thị trấn cổ nói trên có tên là Dalmanutha (hoặc Dalmanoutha), đã được mô tả trong Phúc Âm theo Thánh Máccô, là nơi Chúa Giêsu đã đi thuyền đến đó sau khi thực hiện Phép lạ Bánh và Cá hóa nhiều trên bờ Biển Galilee, theo tiến sĩ khảo cổ học Ken Dark thuộc Đại học Reading (Anh), người dẫn đầu dự án. Các chuyên gia cũng cho rằng một con thuyền, được khai quật vào năm 1986, cách đây khoảng 2.000 năm từng neo đậu ở bến tàu của thị trấn. Trong khi con thuyền được tìm thấy cách đây hơn 2 thập niên, thông tin về thị trấn Dalmanutha tiếp tục cung cấp những chi tiết mới liên quan đến hiện vật nổi tiếng này.
Sát cổ trấn Magdala
Chứng cứ được nhóm của chuyên gia Dark thu thập cho thấy Dalmanutha khá phồn thịnh vào thời đó. Tiến sĩ Anh trình bày trong chuyên san Palestine Exploration Quarterly: “Những chiếc bình và vò hai quai làm bằng thủy tinh cho thấy sự giàu có của thị trấn. Trong khi trọng lượng và hình dáng của các mỏ neo, cùng với khả năng tiếp cận đến các bãi biển phù hợp cho tàu bè neo đậu, và tất nhiên cả sự tồn tại của chiếc thuyền vào thế kỷ thứ nhất…, tất cả đều cho thấy hoạt động đánh cá vào thời đó”. Những phần còn lại của kiến trúc và đồ gốm hé lộ dân Do Thái cùng sống chung với những người đa thần tại làng. Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu còn xác định được rìa phía nam của thị trấn Dalmanutha chỉ nằm cách cổ trấn nổi tiếng Magdala khoảng 150m. Trong một nghiên cứu được công bố vài năm trước, Magdala là nơi Chúa Giêsu có thể từng hiện diện để rao giảng Tin Mừng.
Những khu vực nằm giữa thị trấn Migdal ngày nay (phía bắc Israel) và bờ biển xa xưa chứa hàng trăm mẫu gốm sứ có từ thời thế kỷ thứ nhất hoặc thứ hai trước Công nguyên đến thế kỷ thứ 5, giai đoạn của đế chế Byzantine. Các cổ vật thu được cho thấy thị trấn đã tồn tại qua nhiều thế kỷ. Trong số những phát hiện của nhóm chuyên gia Dark bao gồm những mảnh đá vôi và đá cẩn, được cho là “có liên quan đến tập tục duy trì sự tinh khiết của người Do Thái vào thời đầu La Mã”, đồng nghĩa với khả năng tại đây từng xuất hiện một cộng đồng Do Thái. Tuy nhiên, một số phát hiện ấn tượng nhất lại không nằm ở những khu vực trên, mà thuộc địa phận của Migdal. Thị trấn này được cho là đã được xây dựng trên nền đất của thị trấn cổ Magdala, nơi ra đời của bà Maria Mađalêna. Các nhà khảo cổ học đã tìm thấy hàng chục tàn tích kiến trúc từ lâu đời. Không hề biết được giá trị thật của những phần còn lại kiến trúc cổ, một vài người trong làng biến chúng thành ghế ngồi hoặc vật trang trí vườn tược, hoặc chỉ đơn giản là quẳng chúng vào một chỗ và không để ý đến. Có thời điểm các chuyên gia tìm được hơn 40 khối đá basalt trong một khu vườn.
Sau khi trao đổi với dân địa phương, và nỗ lực xác định niên đại của các khối kiến trúc, đội ngũ nghiên cứu kết luận được chúng thuộc về thị trấn Dalmanutha. Những khối kiến trúc này bao gồm các phần còn lại của những cây cột cổ, với phần đầu cột được chạm khắc theo kiểu Corinth ở Hy Lạp. Theo tiến sĩ Dark: “Đây là nơi định cư có thể chứa nhiều tòa nhà, trong số đó có các nền khảm và kiến trúc bằng đá”. Họ cũng tìm thấy một bệ thờ làm từ đá vôi, thường được dùng trong những nghi lễ của các tín ngưỡng đa thần.
Nghi vấn Dalmanutha
Trong Tân Ước, Dalmanutha được đề cập hết sức ngắn gọn ở Phúc Âm theo Thánh Máccô. Phúc Âm này nói rằng sau khi hóa bánh và cá cho 5.000 người ăn, Chúa Giêsu lên thuyền cùng với các tông đồ và đến vùng Dalmanutha. Những người Pha-ri-sêu đến và bắt đầu chất vấn Chúa Giêsu. Để thử ngài, họ đòi hỏi Chúa làm cho họ dấu lạ. Thầy thở dài và nói: “Sao thế hệ này lại xin một dấu lạ? Tôi bảo thật cho các ông biết: thế hệ này sẽ không được một dấu lạ nào cả”. Kế đến ngài rời khỏi họ, lên thuyền và đi về hướng bờ đối diện (Mc 8,10-13).
Bản thân tiến sĩ Dark vẫn không thực sự chắc rằng thị trấn nói trên là Dalmanutha, nhưng có chứng cứ ủng hộ giả thuyết này. Dựa trên những tàn tích còn sót lại, các nhà nghiên cứu có thể mô tả nhiều chi tiết, chẳng hạn đây là thị trấn có kích thước đáng kể, dân cư phồn vinh vào thế kỷ thứ nhất. Những thông tin nói trên có thể góp phần chứng minh danh tính của thị trấn mà nhóm của tiến sĩ Dark đã khai quật được. Trong trường hợp nơi này không phải là Dalmanutha, chuyên gia Dark hoàn toàn tự tin khi cho biết không thì muộn cũng tìm được nơi chính xác, vì một điều chắc chắn là Dalmanutha phải nằm ở thung lũng Ginosar.
Thị trấn cổ nói trên có tên là Dalmanutha (hoặc Dalmanoutha), đã được mô tả trong Phúc Âm theo Thánh Máccô, là nơi Chúa Giêsu đã đi thuyền đến đó sau khi thực hiện Phép lạ Bánh và Cá hóa nhiều trên bờ Biển Galilee, theo tiến sĩ khảo cổ học Ken Dark thuộc Đại học Reading (Anh), người dẫn đầu dự án. Các chuyên gia cũng cho rằng một con thuyền, được khai quật vào năm 1986, cách đây khoảng 2.000 năm từng neo đậu ở bến tàu của thị trấn. Trong khi con thuyền được tìm thấy cách đây hơn 2 thập niên, thông tin về thị trấn Dalmanutha tiếp tục cung cấp những chi tiết mới liên quan đến hiện vật nổi tiếng này.
Hòm đá ở Migdal
Sát cổ trấn Magdala
Chứng cứ được nhóm của chuyên gia Dark thu thập cho thấy Dalmanutha khá phồn thịnh vào thời đó. Tiến sĩ Anh trình bày trong chuyên san Palestine Exploration Quarterly: “Những chiếc bình và vò hai quai làm bằng thủy tinh cho thấy sự giàu có của thị trấn. Trong khi trọng lượng và hình dáng của các mỏ neo, cùng với khả năng tiếp cận đến các bãi biển phù hợp cho tàu bè neo đậu, và tất nhiên cả sự tồn tại của chiếc thuyền vào thế kỷ thứ nhất…, tất cả đều cho thấy hoạt động đánh cá vào thời đó”. Những phần còn lại của kiến trúc và đồ gốm hé lộ dân Do Thái cùng sống chung với những người đa thần tại làng. Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu còn xác định được rìa phía nam của thị trấn Dalmanutha chỉ nằm cách cổ trấn nổi tiếng Magdala khoảng 150m. Trong một nghiên cứu được công bố vài năm trước, Magdala là nơi Chúa Giêsu có thể từng hiện diện để rao giảng Tin Mừng.
Những khu vực nằm giữa thị trấn Migdal ngày nay (phía bắc Israel) và bờ biển xa xưa chứa hàng trăm mẫu gốm sứ có từ thời thế kỷ thứ nhất hoặc thứ hai trước Công nguyên đến thế kỷ thứ 5, giai đoạn của đế chế Byzantine. Các cổ vật thu được cho thấy thị trấn đã tồn tại qua nhiều thế kỷ. Trong số những phát hiện của nhóm chuyên gia Dark bao gồm những mảnh đá vôi và đá cẩn, được cho là “có liên quan đến tập tục duy trì sự tinh khiết của người Do Thái vào thời đầu La Mã”, đồng nghĩa với khả năng tại đây từng xuất hiện một cộng đồng Do Thái. Tuy nhiên, một số phát hiện ấn tượng nhất lại không nằm ở những khu vực trên, mà thuộc địa phận của Migdal. Thị trấn này được cho là đã được xây dựng trên nền đất của thị trấn cổ Magdala, nơi ra đời của bà Maria Mađalêna. Các nhà khảo cổ học đã tìm thấy hàng chục tàn tích kiến trúc từ lâu đời. Không hề biết được giá trị thật của những phần còn lại kiến trúc cổ, một vài người trong làng biến chúng thành ghế ngồi hoặc vật trang trí vườn tược, hoặc chỉ đơn giản là quẳng chúng vào một chỗ và không để ý đến. Có thời điểm các chuyên gia tìm được hơn 40 khối đá basalt trong một khu vườn.
Sau khi trao đổi với dân địa phương, và nỗ lực xác định niên đại của các khối kiến trúc, đội ngũ nghiên cứu kết luận được chúng thuộc về thị trấn Dalmanutha. Những khối kiến trúc này bao gồm các phần còn lại của những cây cột cổ, với phần đầu cột được chạm khắc theo kiểu Corinth ở Hy Lạp. Theo tiến sĩ Dark: “Đây là nơi định cư có thể chứa nhiều tòa nhà, trong số đó có các nền khảm và kiến trúc bằng đá”. Họ cũng tìm thấy một bệ thờ làm từ đá vôi, thường được dùng trong những nghi lễ của các tín ngưỡng đa thần.
Nghi vấn Dalmanutha
Trong Tân Ước, Dalmanutha được đề cập hết sức ngắn gọn ở Phúc Âm theo Thánh Máccô. Phúc Âm này nói rằng sau khi hóa bánh và cá cho 5.000 người ăn, Chúa Giêsu lên thuyền cùng với các tông đồ và đến vùng Dalmanutha. Những người Pha-ri-sêu đến và bắt đầu chất vấn Chúa Giêsu. Để thử ngài, họ đòi hỏi Chúa làm cho họ dấu lạ. Thầy thở dài và nói: “Sao thế hệ này lại xin một dấu lạ? Tôi bảo thật cho các ông biết: thế hệ này sẽ không được một dấu lạ nào cả”. Kế đến ngài rời khỏi họ, lên thuyền và đi về hướng bờ đối diện (Mc 8,10-13).
Bản thân tiến sĩ Dark vẫn không thực sự chắc rằng thị trấn nói trên là Dalmanutha, nhưng có chứng cứ ủng hộ giả thuyết này. Dựa trên những tàn tích còn sót lại, các nhà nghiên cứu có thể mô tả nhiều chi tiết, chẳng hạn đây là thị trấn có kích thước đáng kể, dân cư phồn vinh vào thế kỷ thứ nhất. Những thông tin nói trên có thể góp phần chứng minh danh tính của thị trấn mà nhóm của tiến sĩ Dark đã khai quật được. Trong trường hợp nơi này không phải là Dalmanutha, chuyên gia Dark hoàn toàn tự tin khi cho biết không thì muộn cũng tìm được nơi chính xác, vì một điều chắc chắn là Dalmanutha phải nằm ở thung lũng Ginosar.
LING LANG Báo Công Giáo và Dân Tộc
Tags:
tin giáo hội hoàn vũ