Kinh Mân Côi

Trong những lần hiện ra tại Fatima, Đức Mẹ thường cầm trên tay tràng chuỗi Mân côi, cùng lần chuỗi với Ba Trẻ và bảo cho Phanxicô biết rằng em chỉ được lên thiên đàng nếu em siêng năng lần chuỗi Mân côi hơn. Thêm vào đó, “Hãy năng lần hạt Mân côi” là một trong ba sứ điệp Fatima mà Mẹ đã gởi lại cho đoàn con cái. Những điều trên cho thấy Kinh Mân Côi có một giá trị quan trọng trong đời sống Kitô hữu nói riêng và toàn thể nhân loại nói chung.
Nhân dịp mừng lễ Mẹ Fatima năm nay, chúng ta cùng đọc lại bài viết của Lm Dom. Trần Xuân Thảo về Kinh Mân Côi để thêm một lần nữa hiểu về lời kinh đơn giản mà hiệu quả này trong đời sống chúng ta, đặc biệt là trong đời tận hiến của các Tu sĩ.

“Trên tuyến xe lửa tiến về Paris, một người sinh viên trẻ ngồi bên một cụ già. Chỉ ít phút sau khi tàu chuyển bánh, cụ già rút trong túi ra một cỗ tràng hạt và từ từ chìm đắm trong sự cầy nguyện.

Người sinh viên quan sát cử chỉ của cụ già với vẻ bực bội. Sau một hồi lâu, xem chừng không cồn đủ kiên nhẫn, anh ta’mới lên tiếng :

- Thưa ông, ông vẫn còn tin vào những chuyện nhảm nhí à ?

Cụ già thản nhiên trả lời :

- Đúng vậy, tôi vẫn tin. Còn cậu, cậu không tin sao ?

Người sinh viên cười ngạo mạn quả quyết:

- Lúc nhỏ tôi có tin, nhưng bây giờ làm sao mà tôi có thể tin vào những chuyện ấy được. Khoa học đã thực sự mở mắt cho tôi. Ông cứ tin tôi đi, hãy quăng chuỗi hạt ấy đi, và hãy học hỏi những khám phá mới. Ông sẽ thấy rằng những gì ông tin từ trước đến giờ đều là mê tín dị đoan.

Cụ già nhỏ nhẹ hỏi người sinh viên:

- Cậu vừa nói về những khám phá mới của khoa học. Cậu có cách nào giúp tôi hiểu được điều này không? 

Người sinh viên hăng hái đề nghị:

- Ồng cứ cho địa chỉ, tôi sẽ gửi đến cho ông một quyển sách. Ông sẽ say mê đi vào thế giới phong phú của khoa học.

Cụ già từ từ lấy trong túi áo ra một tấm danh thiếp và trao cho người sinh viên. Đọc qua tấm danh thiếp, ngưòi sinh viên bỗng xấu hổ đến tái mặt và lặng lẽ rời sang toa khác. Bởi vì trên tấm danh thiếp ấy có ghi: Louỉs Pasteur, Viện nghiên cứu khoa học Paris ”

Nguyên nhân nào đã làm cho nhà Bác học Pasteur say mê chuỗi Mân Côi như vậy? Chắc chắn có nhiều nguyên nhân, nhưng hôm nay trong thời gian có hạn, chúng ta chỉ bàn tới hai nguyên nhân mà thôi :

I, Tính đơn sơ chuỗi Mân Côi.

Thật vậy, xét theo bản chất, nguồn gốc, cách thức, con người, cả kinh Mân Côi đều rất đơn giản.

Về bản chất, một điều thật rõ ràng là Kinh Mân Côi không có một điều gì sâu xa khó hiểu. Tất cả lời Kinh xuất phát từ việc lặp lại những lời đã có sẵn từ Kinh Thánh. Nó gồm tóm những lời cầu nguyện của Chúa Giêsu đã dạy chúng ta cầu nguyện, nó nhắc lại lời chào chức của các Thiên Thần khi gặp Mẹ. Nó thể hiện những ước vọng đơn giản nhất của mỗi người chúng ta với chính Mẹ và cùng với Mẹ chúng ta tôn vinh Thiên Chúa qua lời Kinh Sáng Danh. Hơn nữa, về nội dung chính Kinh Mân Côi là việc kiểm duyệt lại đơn giản nhất những diễn biến và những lời dạy dỗ của Tin Mừng. Vì thế, Kinh Mân Côi chính là của Tin Mừng rút gọn hay là đơn sơ hóa cuốn sách Tin Mừng.

Về nguồn gốc, Kinh Mân Côi xuất hiện vào thế kỷ thứ 12 bằng việc đọc 150 Kinh Lạy Cha để thay thế cho việc đọc 150 Thánh Vịnh, rồi sau đó thay thế bằng 150 Kinh Kính Mừng và dần được tiến hành như hiện nay, nhưng tựu chung là đơn giản hóa việc cầu nguyện để ca tụng vinh danh Thiên Chúa và tán tụng Mẹ Maria hầu mọi người có thể đọc và suy niệm Kinh Mân Côi như một hình thức đơn giản nhất để gắn bó với Thiên Chúa và Mẹ Maria.

Về cách thức, việc lần chuỗi Mân Côi là cách thể hiện một cách đơn giản nhất sự tôn vinh Thiên Chúa Ba Ngôi và ngợi ca Đức Trinh nữ Maria. Với những lời Kinh vắn gọn, xúc tích được lặp đi lặp lại một cách đều đặn kết thành một vòng hoa lòng xinh tươi để dâng lên Thiên Chúa và người Mẹ của chúng ta. Từ người già tới người trẻ, những ai yêu mến Mẹ đều có thể thực hiện một cách dễ dàng. Chẳng vậy mà một em nhỏ mới chừng 2 tuổi đã có thể lần chuỗi Mân Côi và một cụ già trong giờ hấp hối vẫn có thể lần chuỗi Mân Côi. Hơn bất cứ một lời Kinh nào thì Kinh Mân Côi là phổ quát nhất, nhưng lại thần thánh nhất trong lời cầu nguyện mà con người có thể dâng lên Thiên Chúa và Mẹ Thánh Ngài.

Về con ngưòi, ngoài Thánh Đa Minh là người đã được Mẹ hiện ra để trao truyền rao giảng việc lần chuỗi Mân Côi là người uyên bác, còn những người sau này đã được Mẹ dùng để thúc đẩy việc lần chuỗi Mân Côi là những em bé ngây thơ, quê mùa chất phác như Bemadette tại Lộ Đức và 3 trẻ nhỏ Fatima. Để thấy Mẹ các em đã lần chuỗi Mân Côi, để yêu Mẹ các em đã lần chuỗi Mân Côi và để thi hành mệnh lệnh Mẹ các em đã loan truyền chuỗi Mân côi. Ngoài ra còn có những người tuy lớn tuổi nhưng có tâm hồn đơn sơ cũng yêu mến Kinh Mân Côi như Têrêsa Hài Đồng Giêsu, Têrêsa Calcutta. Tuy nhiên ngay cả những người uyên bác nhưng khi họ gắn bó với Kinh Mân Côi thì con người họ cũng trở nên đơn sơ, khiêm tốn.

II. Tính hiệu qủa của Kinh Mân Côi

Quả vậy, trong chúng ta không ai không thấy hiệu quả rất tích cực cả phần thiêng liêng lẫn vật chất của Kinh Mân Côi.

A. Về phần thiêng liêng: chúng ta chỉ nói đến chuỗi Mân Côi là mối dây huyền diệu liên kết chúng ta với Chúa, với Mẹ, với nhau và với chính mình đã là quá đủ.

* Với Chúa: Trong dịp kỷ niệm Đức Lêô xm lập tháng mười là tháng Mân Côi, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô n đã huấn dụ rằng: “ Các con hãy làm cho chuỗi Mân Côi thành một dây êm dịu liên kết chúng con với Thiên Chúa Lời huấn dụ này của Đức Thánh Cha rất xác thực. Vì mối tình giao hảo giữa chúng ta với Thiên Chúa là mối tình giao hảo song phương. Thiên Chúa đã yêu thương chúng ta từ trước muôn đời, đã ban Con một Ngài cho chúng ta. Còn phía chúng ta, quả tim phải biết bắt nhịp để nghe tiếng lòng Chúa và nhịp đập của trái tim chúng ta phải hòa nhịp vớỉ trái tim Chúa. Nhưng lòng chúng ta biết nói gì? Thánh Têrêsa mẹ trả lời cho chúng ta rằng : ‘ “ Bạn hãy tin chắc Chúa sẽ gợi ý cho trái tim bạn điều bạn phải nói trong cuộc hàn huyên tâm sự với Chúa”. Chắc chắn Chúa sẽ gợi ý cho chúng ta nói với Chúa bằng Kinh Mãn Côi: “ Kinh Mân Côi là một trong những cách tốt nhất để đàm đạo với trời cao “. Vì thế, chính nhờ Kinh Mân Côi mà tâm hồn chúng ta dễ dàng lên tới Chúa.

- Với Mẹ Maria: Có thể nói được rất rõ đó là Kinh Mân Côi cũng là dây tươi hồng liên kết chúng ta với Mẹ Maria. Trong cuốn “ Đường Hy Vọng ” của Đức Hồng y Phanxicô Xavie Nguyễn văn Thuận có viết: “ Chuỗi Mân Côi là dây ràng buộc con với Mẹ.” Đúng vậy, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II diễn giải giáo lý này rằng : “ Lòng tôn sùng Đức Maria chân thực biểu lộ trong mối liên lạc chân thành với Mẹ là trong việc bắt chước những xu hướng thiêng liêng của Mẹ”. Chuỗi Mãn Côi liên kết chúng ta chặt chẽ với Mẹ để Mẹ dẫn chúng ta đi sâu vào mầu nhiệm Ngôi Lời Nhập Thể và Cứu Thế… Chuỗi Mân Côi cũng làm cho chúng ta hợp tâm tình với những xu hướng thiêng liêng của Mẹ Maria. Đức Gioan Phaolô còn nói rõ Kinh Mân Côi liên kết chúng ta với Mẹ bằng cách giúp chúng ta ngắm nhìn Mẹ liên kết vối Chúa Kitô thế nào trong sứ vụ cứu thế và đồng công cứu chuộc, và sau hết nhờ trái tim Mẹ, Kinh Mân Côi đặt chúng ta vào mối liên kết sống động với Chúa Giêsu.

- Liên kết với nhau: Chuỗi Mân Côi còn là mối dây liên kết chúng ta với nhau. Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II minh chứng : “ Kinh Mân Côi là một kinh của con người cầu cho mọi người. Đó là kinh của tình liên đới nhân loại, một kinh tập thể của những người được cứu chuộc, một kinh cho giới nam và giới nữ của thế giới và của lịch sử, người còn sống cũng như người đã chết được mời gọi là Nhiệm Thể Chúa Kitô và cùng với Người trở thành người thừa kế vinh quang của Chúa Cha”. Một điển hình là một gia đình có 5 người con ở các địa phương khác nhau. Họ đã quyết định mỗi người đọc một chục kinh theo ngắm để cầu nguyện cho nhau hằng ngày. Hoặc tại Lộ Đức làng Fatima, nhiều người khác nhau đọc kinh bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau, nhưng họ đã cùng nhau tôn vinh Thiên Chúa bằng kinh Latinh “Gloria”

- Liên két với định mệnh của chính mình.

Đức Lêô XIII đã ân cần nhắc nhở chúng ta: “ Chuỗi Mân Côi là bạn không thể chia lìa với các con, là Đấng bảo vệ trung thành đời sống chúng con. Các con hãy ôm giữ trong giờ hấp hối, vì chuỗi Mân Côi là bảo chứng triều thiên vinh quang bất diệt của các con”. Còn Đức Phaolô VI đã dạy : “ Chuỗi Mân Côi của các con là một cầu thang mà các con leo lên thật nhanh để gặp gỡ Đức Mẹ và Chúa Giêsu”.

Tóm lại tính hiệu quả của Kinh Mân Côi về phần thiêng liêng là tuyệt diệu và minh nhiên . Còn về phần vật chất, Kinh Mân Côi đã đem lại cho Giáo Hội và những người con yêu mến Mẹ những phép lạ cũng thật vĩ đại, nhãn tiền.

* Về phần vật chất:

Thần lực Kinh Mân Côi đã được thể hiện qua rất nhiều sự kiện chung và riêng. Lịch sử của Giáo Hội đã xác nhận 2 cuộc chiến thắng oanh liệt của Kinh Mân Côi:

- Đầu thế kỷ XII, bè rối Albigense tại miền Nam nước Pháp gieo nhiều lầm than khổ sở. Mọi cố gắng đạo và đời không sao ngăn chặn tác hại của nó. Thánh Đa Minh đứng ra khấn xin Đức Mẹ và Đức Mẹ đã hiện ra với Ngài và dạy cách đọc Kinh Mân Côi và truyền cho ngài rao giảng đọc Kinh Mân Côỉ như một phương thức linh nghiệm ngăn ngừa tội lỗi và sự lầm lạc. Kết quả đã có cả hàng trăm ngàn người quay trở về sám hối ăn năn. 

- Vào thế kỷ thứ XVI, quân Hồi giáo Thổ Nhĩ Kỳ đe dọa xâm chiếm toàn bộ vùng công giáo Châu Âu. Trước nguy cơ đó, Đức Piô V điều hành cho các Giáo phận tổ chức nghi thức cầu nguyện gọi là “ việc cầu nguyện 40 giờ ” gồm việc cung nghinh Đức Mẹ và đọc Kinh Mân Côi. Sau chiến dịch này người công giáo đã thoát khỏi quân Thổ Nhĩ Kỳ tại vịnh Lêpante mà mọi người thừa nhận đó chính là Kinh Mân Côi.

Ngoài ra, còn biết bao nhiêu tâm hồn xác nhận chính nhờ Kinh Mân Côi mà họ được Đức Mẹ ban những ơn lạ như ở Lộ Đức, ở Fatima và rất nhiều nơi khác.

III. Kinh Mân Côi với đời sống Tu sĩ:

- Giáo luật điều 663 khoản 5 ghi rõ : “ Các Tu sĩ hãy bày tỏ lòng sùng kính đặc biệt với Đức trinh nữ Maria Mẹ Thiên Chúa gương mẫu và là Đấng che chở đời sống tận hiến kể cả bằng việc đọc Kinh Mân Côi Giáo luật đã đề cập tới Kinh Mân Côi như một trong những việc sùng kính mà các Tu sĩ dành cho Đức Maria vì những đặc điểm và vai trò của Mẹ trong lòng đạo đức Kitô giáo.

- Đức Phaolô VI trong thông điệp Christi Matri nói rằng Công đồng Vaticano 2: “ Mặc dù không minh nhiên, nhưng rõ ràng củng cố đầy lòng sốt sắng của tất cả mọi con cái của Giáo Hội đói với Kinh Mân Côi”. Qua nhiều văn kiện nối tiếp nhau, các Đức Thánh Cha đã cổ động các tín hữu đọc Kinh Mân Côi qua việc ca ngợi giá trị và hiệu năng của kinh này.

Thật là tuyệt vời khi nói đến mối liên hệ giữa kinh Mân Côi với người Tu sĩ Đa Minh. Tháng 10 năm 1998, trong lần nói chuyện với khách hành hương Mân Côi lần thứ ỈX do các tu sĩ Đaminh Pháp tổ chức, Cha nguyên Bề trên Tổng quyền Tymothy Rađcliff tâm sự: “ Mân Côi là kinh đơn giản mà tôi từng đọc, nhưng không suy nghĩ gì, giống như hít thở vậy, Hít thở là chuyện rất quan trọng đối với tôi. Lúc nào tôi cũng thở. Đọc Kinh Mân Côi giống như hít thở là mội điều quá đơn giản ”, Ngài nói : Kinh Mân Côi lại có liên hệ đặc biệt với các tu sĩ Đa Minh…. Tổng Hội năm 1974 đã khuyến khích các anh em đọc Kinh Mân Côi. Đó là di sản thánh thiện của chúng ta. Có một truyền thống lâu đời về những bức tranh vẽ Đức Mẹ đang trao Kinh Mân Côi cho Thánh Đa Minh… Ngài cũng khẳng định rằng ; Kinh Mân Côi thật là đơn giản, rất đơn giản. Nhưng Kinh Mân Côi có sự đơn giản sâu sa và khôn ngoan để chúng ta khao khát và để chúng tìm được sự bình an ở đó..”. Ngài tiếp. Cũng như chỉ có một Thánh Tôma Aquino, sau khi đã viết Bộ Tổng Luận Thần Học vĩ đại mới có thể nói rằng. Tất cả những gì mình đã viết là rơm rác”. Phải, Kinh Mân Côi rất đơn giản. Nhưng có lẽ đó là lời mời gọi để tìm kiếm tính chất đơn giản trong sự khôn ngoan chân thực. Người ta nói đến anh Lagrange, một trong những nhân vật sáng lập Trường Kinh thánh hiện nay, rằng mỗi ngày anh làm ba việc: Đọc báo, học hỏi Kinh thánh và đọc Kinh Mân Côi… Tôi cũng muốn nói sự đơn giản của Kinh Mân Côi không phải là sự tốt lành và sâu xa, nhưng còn có nhiều đặc điểm mang tính Đa Minh thực sự.

Tóm lại lý tưởng, cuộc sống, cuộc hành trình và đời hiến dâng của người tu sĩ Đa Minh không thể nào tách rời khỏi Kinh Mân Côi. Kinh Mân Côi phải là hơi thở và nhịp đập của trái tim người Tu sĩ Đa Minh, hãy gắn bó, hãy nhấm nháp hương vị ngọt ngào của Kinh Mân Côi mỗi ngày. 

Lm Dom. Trần Xuân Thảo Dòng Đa Minh Tam Hiệp