TU LÀ THEO ƠN GỌI
Từ đời đời trong ý định của Chúa, Chúa đã nhắm gọi ai làm việc gì sau này. Ơn gọi dần dần nảy nở trong thời gian, cho tới một lúc thuận tiện, Chúa làm cháy bùng lên, và Người đem họ vào nơi Người muốn.
Đi tu là theo ơn Chúa gọi.. Ở ngoài đời lập gia đình cũng là theo ơn Chúa gọi. Đàng nào hơn? Không đàng nào hơn cả. Phải tùy theo Ơn Chúa gọi mình. Làm sao biết? Khi Chúa gọi ai, Người ban cho các dấu hiệu. Người ta thường nói: "Thứ nhất là tu tại gia, thứ nhì tu chợ, thứ ba tu chùa"! Không có nhất nhì. Phải tùy theo Ơn Chúa gọi mình. Hãy tìm ra các dấu hiệu để biết Chúa gọi vào bậc nào Tu "Chùa" hay Tu "tại gia" Cầu nguyện, bàn hỏi với các vị tu trì, với cha mẹ. Giữ Ơn gọi, nếu có. Nhiều khi nhìn bên ngoài, người ta nghĩ em nhỏ có ơn gọi đi tu, nhưng em không có, không thích.
Truyện vui: Người ta kể rằng: Gia đình kia, bố là người tu xuất, ông ta có 3 con trai. Một hôm cha xứ tới thăm gia đình, cha muốn cổ động ơn gọi làm linh mục. Cha hỏi cậu trai cả: - Con có muốn đi tu không? Cậu ta trả lời tỉnh bơ: - I want to be a doctor, a doctor get a lot of money. Cha quay sang hỏi cậu thứ hai: - Con có muốn đi tu không? Cậu này vừa nhún vai vừa trả lời: - Oh, oh, I want to become a superstar like Michael Jackson. Nói xong cậu đi giật lùi, lắc lắc cái mông y như Michael thứ thiệt trên TV. Không thất vọng, cha xứ nhìn cậu con trai thứ 3 cách âu yếm và hỏi: - Lớn lên con có muốn đi tu không bé? Cậu bé này trợn mắt hỏi lại: - What is đi tu? Cha xứ...
1. Đi Tu là gì?
Người Việt nam thường nói về tu: "Thứ nhất là tu tại gia, thứ nhì tu chợ, thứ ba tu chùa". Đối với các bạn trẻ, tôi muốn giải nghĩa như sau:
- Tu tại gia là sống hiếu thảo với cha mẹ ông bà, nhân nghĩa với anh em là sống bậc vợ chồng, bậc gia đình thông thường như mọi người. Đó là con đường chung cho nhân loại.
- Tu chợ là làm việc trong xã hội, giúp dân, giúp nước với tư cách liêm chính (không tham lam, hối lộ, nạt nộ, ức hiếp) theo quyền chức mình có, nhưng hết lòng cứu người, giúp đời.
- Tu chùa là bỏ đời, vào sống trong chùa, nương mình dưới sự phù hộ của Đức Phật, ngày ngày ăn chay, sám hối, tu luyện bản thân, sớm hôm tụng kinh, niệm Phật, mong được qua kiếp này rồi lên niết bàn. Đối với người Công giáo, thay vì gọi là tu chùa, người ta nói là đi tu Triều hay tu Dòng. Tu Triều là làm linh mục giúp giáo dân trong các xứ đạo. Tu Dòng là xin vào một dòng nào đó, có hoạt động mình ưa thích, để thánh hóa bản thân theo 3 lời khấn dòng: vâng lời, khiết tịnh, khó nghèo, giữ hiến pháp, kỷ luật để làm vinh Danh Chúa, học tập trở thành linh mục, thầy dòng hay nữ tu. Nữ tu còn gọi là dì phước, chị dòng, bà sơ (sister), giúp người giúp đời theo chủ đích riêng của mỗi Dòng. Có dòng giúp người nghèo, dòng dạy học, dòng giúp nhà thương, dòng đi truyền giáo cho người chưa biết Tin Mừng của Chúa.
Nói cách khác, đi tu bên Công giáo là theo ơn Chúa gọi (vocation). Không có ơn Chúa gọi và phù trợ liên tục, không thể sống trọn đường tu.
a. Tu là Sống độc thân:
Vì Tu bên Công giáo là chấp nhận "sống độc thân" để chỉ yêu Chúa, lo việc Chúa, lo cho các linh hồn.
Truyện vui: Vì muốn cho con đi tu, nên mẹ của bé Khoa luôn luôn nhắc nhở: "Lớn lên con sẽ đi tu nhá." Một buổi tối, sau khi đọc kinh xong, bé Khoa hỏi mẹ: - Má ơi, con thấy má nấu cơm cho ba ăn. Vậy sau này con đi tu thì ai nấu cơm cho con ăn? Suy nghĩ một chút, má Khoa trả lời: - Mình đi tu, tức là mình dâng đời mình cho Chúa, nên con phải nấu cơm lấy mà ăn, đâu có ai nấu cho. Bé Khoa ra vẻ buồn lắm: - Má ơi, vậy con không thích đi tu đâu. Nói xong, bé buồn bã đi ngủ sớm để mai đi học. Hôm sau, khi ở trường học về, bé Khoa rất vủ vẻ nói với má: - Má ơi, con lại thích đi tu rồi. Má Khoa ngạc nhiên: - Ủa! Sao vậy? - Vì có người cùng đi tu với con và sẽ nấu cơm cho con ăn. - Ai vậy con? - Thì cái Thu, con bác Tâm ở gần nhà mình đó. - Tu là dâng hết mọi sự của mình cho Chúa: Dâng hết đây là dâng xác hồn, nhất là tình yêu của mình cho Thiên Chúa, để chọn Chúa là đối tượng tình yêu của mình thay cho mối tình ở đời mình đã từ bỏ.
Truyện vui: Trong giờ giáo lý, sau khi sơ giải nghĩa về ơn gọi đi tu, một em thiếu nhi hỏi: - Sơ ơi, đi tu là làm sao? - Đi tu là dâng hết cho Chúa - Dâng hết là làm sao? - Là dâng, mắt mũi, chân tay, trái tim linh hồn và tất cả những gì em có. Vậy em có muốn đi tu không? Thinh lặng. - Em không đi tu đâu. Lạnh lắm, dâng hết quần áo cho Chúa rồi thì lấy gì mà mặc??? - Tu phải chăm chỉ: Chăm chỉ là một đức tính tốt của mọi người, nhất là người đi tu theo Chúa, lo mở mang Nước Chúa và phần rỗi các linh hồn, mở mang Giáo hội.
b. Tu cả cuộc đời :
Không phải đi tu một tháng, một năm, nhưng là đi tu cả cuộc đời. Điều này nghe thấy dễ sợ và khó khăn, làm nhiều bạn trẻ tự hỏi: không biết mình có tu đến cùng được không, hay là tu ít lâu rồi lại ra, lúc ấy sẽ lỡ làng cả cuộc đời!!! Thực tế đã xẩy ra như vậy, nhưng Chúa có cách quyến rũ và Chúa có cách giúp đỡ cho những người không tu được trọn đời, họ sẽ đem những gì đã được học hỏi trong nhà tu để giúp đời.
Truyện vui: Bạn thằng Tèo rủ: - Tèo ơi, mày đi tu không? - Không tao không thích. - Sao vậy? - Đi tu chán thấy mồ, không được chơi game. - Mày không nghe cô giáo nói: một ngày ở trong nhà Chúa bằng cả ngàn ngày ở ngòai đời sao, mày ngu quá. Sau một thời gian, Tèo ngỏ ý muốn đi tu. - Bố ơi, mai con đi tu. - Tốt. Tèo đi tu được đúng một ngày rồi xách áo đòi về. - Chào bố con đã về. - Sao mày không tu được à. - Con đi rồi, bố bảo tu một này bằng cả ngàn năm sống ở đời mà. con được ngàn năm rồi.
Mấy câu chuyện vui trên cho bạn một ý niệm về tu trì bên Công giáo, đi theo Ơn Chúa gọi.
2. Tại sao lại gọi đi tu là Ơn gọi?
Ơn gọi là lời mời gọi âm thầm của Thiên Chúa Tình yêu. Từ đời đời trong ý định của Chúa, Chúa đã nhắm gọi ai làm việc gì sau này. Ơn gọi dần dần nảy nở trong thời gian, cho tới một lúc thuận tiện, Chúa làm cháy bùng lên, và Người đem họ vào nơi Người muốn. Linh mục Colin, dòng Chúa Cứu Thế viết về Ơn gọi như sau: "Giữa đám người hằng hà sa số sẽ được sinh ra trong thời gian, Chúa đã để ý tuyển chọn một số người. Rồi Chúa tách biệt họ ra khỏi đám đông, dành riêng họ cho công việc Tình yêu của Người. Chúa yêu họ cách riêng. Chúa phán với họ như xưa Người phán với các môn đệ: Không phải các con đã chọn Thầy, nhưng chính Thầy đã chọn các con... (Tin mừng theo thánh Gioan 15,16) Nói cách khác: Hạt giống Ơn gọi được gieo vào tâm hồn một trẻ em (nam hay nữ), bị chôn vùi ở đấy nhiều năm không ai biết đến, nhưng rồi một ngày kia, hạt giống sẽ mọc lên và vươn mạnh theo hoàn cảnh Chúa thúc đẩy. Trong âm thầm của tâm hồn người được Chúa để ý tới, Chúa khẽ gọi: "Con hãy đến theo Thầy... Và, nếu muốn, với tình yêu, linh hồn sẽ ngoan ngoãn đáp lại: "Lạy Chúa, Này con đây... Và người trẻ chỉ còn đợi ngày đại diện Giáo hội Chúa chấp nhận, và lên đường.(Rev. P. Colin, Cssr. Đức Mẹ Với Đời Tu, trg. 14)
Như thế, Ơn gọi thật đẹp và dễ thương, vì nó phát xuất từ tình yêu Chúa, và sự đáp trả phát xuất từ tình yêu con người. Tất cả đều là việc của tình yêu thánh thiện và quảng đại.
3. Tu là cõi phúc?
Đi tu là theo Ơn gọi vào bậc riêng để làm việc Chúa, cũng như lập gia đình là một ơn gọi vào bậc chung của loài người để yêu thương nhau, sinh sản con cái, dạy chúng biết thờ phượng Chúa, để đời sau, chúng được hưởng phúc Thiên đàng muôn đời. Người ta nói: "Tu là cõi phúc, Tình là giây oan". Có đúng không? Thực ra tu là cõi phúc, mà tình cũng là cõi phúc. Tu là giây oan, mà tình cũng là giây oan. Tùy lối sống đường tu, đường tình, nếu tu ra tu, tình ra tình. Nhiều người đi tu lâu năm rồi cũng bỏ ra (xuất), vì họ không thấy tu là cõi phúc. Nhiều người lập gia đình lâu năm rồi cũng li thân, li dị. Họ không thấy đường tình là cõi phúc. Sao vậy? Chỉ tại chữ "YÊU". Vì tình yêu là yếu tố chính không còn tác động trong họ nữa. Họ tu mà không còn yêu Chúa, yêu các linh hồn hăng say. Họ tình mà không còn yêu vợ, yêu chồng mặn mà, nên một bên không đi trọn đường tu, một bên không đi trọn đường tình. Kết quả là rã đám: Anh đi đường anh, tôi đường tôi, tình nghĩa đôi ta có thế thôi, Do đó người tu hay người tình rất cần "Làm mới lại Tình yêu" luôn luôn. Người tu có những phương thế là cầu nguyện, tĩnh tâm, hi sinh...còn người tình cũng cần làm mới lại tình yêu như thuở ban đầu mới yêu nhau bằng trau dồi, chia sẻ, thông cảm...
4. Làm sao biết có Ơn gọi tu?
Chúa Giêsu không hiện ra gọi bạn như Người đã gọi chàng thanh niên xưa: "Hãy về bán những gì anh có, rồi đến theo tôi... (Mt 19,21), nhưng Người cho bạn những dấu hiệu:
a- Người thúc đẩy lòng ham muốn:
Chúa xui khiến rất hay. Một em bé đang vui chơi, vô tư nhảy nhót, một ngày nào đó, tự nhiên thấy muốn đi tu. "Hồi còn nhỏ, tôi và thằng bạn trong Đoàn Thiếu Nhi Thánh Thể (ngày trước gọi là Nghĩa Binh Thánh Thể) đi dự đám táng linh mục chánh xứ chúng tôi mới qua đời. Chúng tôi theo người lớn kiệu thi hài cha xứ đi quanh làng trước khi đưa về chôn cạnh nhà thờ. Mọi người trong xứ đi vào hàng ngũ hết. Tôi chợt nói với thằng bạn: “Đi tu khi chết được chôn táng long trọng quá mày ơi, lớn lên tao cũng đi tu." Tôi nói cách bâng quơ mà không hiểu đi tu là thế nào. Thế rồi lòng tôi cứ ngày càng muốn đi tu hơn. Trong gia đình ông nội tôi, có 4 chú đã đi tu. Sau này 2 chú đã làm linh mục. Tôi thích đi tu đến nỗi, tôi có một ông anh họ, ông ấy thử tôi: "Nếu mày muốn đi tu làm cha thì để cho tao véo đùi, không được kêu khóc, tao sẽ chắp tay chào "Lạy cha", nếu mày khóc thì không đi tu được". Ông ấy nói và làm thật, tay người lớn véo đùi con nít, miếng thịt đùi tôi bầm tím lại, nước mắt tôi dàn dụa, nhưng tôi nhất định không kêu, không khóc. Thua cuộc, anh phải chắp tay lại chào em theo kiểu trọng kính thời trước: "Con xin phép lạy Cha ạ". Thế rồi tôi đi tu thật. Chú tôi làm linh mục được cử về làm phó xứ Lạc đạo (gp.Bùi chu). Xứ này cách xa xứ tôi gần một ngày đi xe đạp. Thời đó, các linh mục coi xứ nuôi ơn gọi bằng cách cho con trai đến ăn học tại nhà xứ. Gia đình không phải tốn kém tiền nuôi ăn cho con em, vì xứ nào cũng có tài sản là ruộng lúa của nhà thờ. Bố tôi cho tôi đi ở với cha chú Giuse Đoàn Ngọc San. Một ngày đẹp trời, ngày tôi đi tu lúc lên 8. Buổi sáng mẹ tôi nấu cơm cho tôi ăn bữa từ giã, mẹ tôi luộc trứng, ăn vào sao nó nghẹn ngào, đút lấy cổ không nuốt được, một nỗi buồn man mác vì sắp xa gia đình. Bố tôi chở tôi bằng xe đạp từ Xuân hà tới xứ Lạc đạo. Tôi ngồi đàng sau bố tôi, đường dài thật dài, bố tôi cũng buồn không nói gì, giống như ông Abraham dẫn con đi sát tế!. Tôi khóc, và khóc nức nở. Nhớ mẹ và các em kinh khủng, lần đầu tiên xa gia đình. Ở tại nhà xứ xa xôi, không bà con quen thuộc, ăn uống khem khổ, cơm thì có, nhưng thức ăn thì thường thấy quả sung kho với nước muối, các thứ thịt cá để dành cho các cha, các cậu đứng quạt hầu cơm, chỉ nuốt nước bọt. Tôi là con cha phó, thường bị các cậu lớn con cha xứ bắt nạt, (ăn hiếp). Đời tu không có gì vui, nhưng không hiểu tại sao tôi không bỏ về, không có một ý nghĩ bỏ về. Như vậy có phải là ngu không? Sau này vì chiến tranh, chú tôi bỏ xứ An bài đi vào Nam (1953). Tôi về lại với gia đình. Vào miền Nam, năm 1955, gặp ông thầy quen rủ đi, tôi lại đi tu DKT ở An hồ, tỉnh Mỹ tho. Cũng lại bố tôi dẫn tôi đi, nhưng lần này tôi đã 15 tuổi, nên ít nhớ nhà hơn. Cuộc sống tu cũng nhiều khổ cực, nhưng cũng không có lần nào tôi định bỏ về. Chúa Đức Mẹ dìu dắt cách âm thầm và thật lạ lùng. Thời gian làm đệ tử và tu sĩ tại DĐC, ở Thủ đức, tôi tu thật kỹ, mười mấy năm dài, không màng chi những cảnh trôi nổi chung quanh... Sau khi qua Mỹ, làm linh mục, tiếp xúc với nhiều người, nhiều dịp cám dỗ... Lúc này tôi mới thấy phải chiến đấu để bảo vệ đời tu. Không thiếu những lần mồ hôi nhễ nhãi, trái tim nghẹt thở, có khi rướm máu để trung thành với Ơn gọi. Có những lúc phải bước đi trong dáng điệu mệt mỏi, đôi lần ngã sấp mặt xuống đất, thánh giá văng ra bên cạnh. Nhưng ơn Chúa thật dồi dào, nhìn gương Thầy Chí thánh khi xưa, tôi lại chỗi dậy, đi nốt con đường tu trì. Đầy dẫy những tha thứ, những khuyến khích, những lời cầu, những quí mến, những nâng đỡ từ Trời cao, từ nhiều người, từ nhiều dịp... Nhiều khi trong đêm tối, trong căn phòng im lặng, một câu hỏi thầm kín bừng bừng nổi dậy: Tại sao tôi đi tu? Tại sao tôi không bỏ? Nhưng lời an ủi của Chúa đến ngay trong đầu: "Không phải con đã chọn Thầy, nhưng chính Thầy đã chọn con, và sai con đi, để con mang lại hoa trái, và hoa trái của con tồn tại, để những gì con xin cùng Cha nhân Danh Thầy, thì Người ban cho con. Thầy truyền cho con thương yêu tha nhân" (Gioan 15, 16-17). Sóng gió, bão táp đã im lặng, tâm hồn lại được sưởi ấm. Vâng, cảm ơn Chúa đã chọn con, dìu đắt con cho tới ngày hôm nay, đưa con đi bình an cả trong tai nạn, đau khổ, để con có thể nói: Chúa Mẹ thương yêu tôi cách đặc biệt hơn bao nhiêu bạn bè cùng trang cùng lứa. Giêsu Maria Giuse con tin cậy, con mến yêu. Xin làm những điều Các Ngài muốn. Xin cứu rỗi các linh hồn. Trong đời tu, tôi sẽ không "cô đơn", vì có 3 Đấng phù trợ trên đường lên núi Canvê, có Chúa trong Thánh Thể tăng sức mạnh giúp tôi đi đến cùng.
b- Người ban cho những tư cách cần thiết:
Để làm linh mục, Giáo luật khoản 241 đòi hỏi như sau: Giám mục chỉ nên nhận vào Đại chủng viện những người nào, xét theo các đức tính nhân bản và luân lý, đạo hạnh và trí tuệ, sức khỏe thể lý và tâm lý cùng ý muốn ngay thẳng của họ, được coi là có đủ khả năng hiến thân trọn đời cho các tác vụ thánh".
Những tư cách để đi tu có thể gồm trong 7 chữ T sau đây:
1/ Thể xác: Khỏe mạnh, không tật nguyền.
2/ Trí khôn: Thông minh và chăm chỉ.
3/ Tâm hồn: Thật thà, khiêm tốn, dễ vâng phục, thích cầu nguyện.
4/Tôi: Bỏ mình, vác thập giá đời tu qua nhiệm vụ.
5/Tình: Yêu Chúa, yêu các linh hồn, sống đời độc thân. Tình Chúa thay tình đời.
6/ Tiền: Ham nghèo hơn ham giầu.
7/Tiếng: Không vinh danh mình, nhưng vinh Danh Chúa.