
![]() |
Hình chụp sao chổi C/2012 S1 (ISON) bằng kính viễn vọng Hubble của NASA ngày 10-4-2013, khi sao chổi tiến gần quỹ đạo Jupiter ở xa mặt trời 386 triệu dặm (394 triệu dặm so với trái đất). |
Một sao chổi nhỏ nhưng rất sáng tiến về mặt trời có thể chói hơn bầu trời nhìn từ trái đất khi nó xuất hiện vào cuối năm nay. Các khoa học gia nói rằng sao chổi ISON có thể cho thấy một trận mưa sao băng bất thường, nó đã tung bụi với lượng kinh khủng vào khoảng 112.000 pao/phút.
Máy vi tính tiên báo vị trí và chuyển động của vệt bụi sao chổi này cho thấy trái đất sẽ ảnh hưởng vệt bụi này vào ngày 12-1-2014.
Một số phân tử, đường kính nhỏ hơn tế bào hồng cầu, sẽ bị đẩy ngược vì áp suất của ánh nắng, cho phép chúng bị hút bởi trọng lực trái đất khi trái đất “cày” qua vệt bụi rộng lớn này.
Bill Cooke, khoa học gia hàng đầu tại Văn phòng Môi trường Meteoroid của cơ quan NASA ở Trung tâm Không gian Marshall (Huntsville, Ala.), nói: “Khi sao chổi này đi qua quỹ đạo trái đất để tiến tới mặt trời, sẽ có vệt phân tử phía sau nó. Nhưng vì nó đi quá gần mặt trời, cũng sẽ có các phân tử bị đẩy lùi vì áp suất ánh nắng. Nghĩa là chúng ta sẽ có những phân tử rơi ra ngoài và cũng lại rơi vào trong. Thường thì chúng ta không thể xử lý các phân tử chuyển động hai chiều”.
Nhà thiên văn Paul Wiegert, cùng với ĐH Tây Ontario ở Canada, nói rằng các phân tử này rất nhỏ mặc dù chúng sẽ đụng khí quyển với tốc độ 125.000 dặm/phút, thay vì cháy, thường gọi là “sao băng”, thì chúng sẽ dừng lại hoàn toàn.
Dấu hiệu duy nhất của bụi sao chổi có thể nhìn thấy và phát hiện có thể là luồng mây sáng xanh treong không gian. Các khoa học gia quan ngại rằng các noctilucent (bụi sáng đêm), hoặc “mây sáng đêm” sẽ bị mây gieo vào thượng tầng khí quyển. Cuối cùng, bụi sao chổi sẽ tiến tới mặt trái đất, nó đi lặng lẽ nên không thể nhìn thấy.
Sao chổi ISON được một nhà thiên văn Nga phát hiện hồi tháng 9-2012, người ta tin rằng nó sẽ đi vào trong thái dương hệ lần đầu tiên, không để lại nhiều bụi từ các quỹ đạo trước để trái đất bay qua. ISON là chữ viết tắt của cụm từ International Scientific Optical Network (Mạng lưới Quang học Khoa học Quốc tế).
Nếu sao chổi này “sống sót” – và nếu to lớn – nó sẽ ở trên mặt trời khoảng 700.000 dặm khi nó tiến tới gần vào ngày 28-11-2013. Mức độ gần mặt trời nhất sẽ là khoảng 40 triệu dặm vào ngày 26-12-2013.
Cooke lưu ý rằng một sao chổi hồi thập niên 1970 đi qua 10 lần xa mặt trời hơn quỹ đạo sao chổi ISON và phân hủy một phần. Cooke nói: “ISON có thể rất khỏe nên không cần sống sót. Tôi đoán chúng ta sẽ không thể biết chắc tới khi nào chúng ta tìm thấy nó xuất hiện từ phía sau mặt trời”.
Hiện nay sao chổi này cách trái đất khoảng 280 triệu dặm và tiến tới gần phần ngoài của vòng đai hình sao (asteroid belt).
TRẦM THIÊN THU (Chuyển ngữ từ Discovery News)