Vinh Sơn Đỗ Yến chào đời
Tại làng Trà Lũ tuyệt vời Phú Nhai
Bùi Chu, Nam Định, hiền tài
Năm một bảy sáu đẹp giai hơn người (1764)
Tính tình lại rất vui tươi
Mắt to miệng rộng hay cười thông minh
Khoan thay với tấm chân tình
Năm mười hai tuổi tự mình xin tu
Hăng say học tập khiêm nhu
Yêu người mến Chúa Giêsu hết mình
Siêng năng cầu nguyện hy sinh
Thông minh học những giáo trình tiến nhanh
Đức Cha Y đã ban hành
Một bảy chín tám vinh danh Chúa Trời
Tấn phong linh mục vào đời (1798)
Trở về Kẻ Mát giúp người giáo dân
Sau về Kẻ Sặt chuyên cần
Đức tin truyền đạt dần dần thấm sâu
Siêng năng lần hạt kêu cầu
Khấn xin Đức Mẹ cầu bầu thương ban
Công việc lời Chúa hân hoan
Đang đà phát triển vô vàn mến yêu
Bỗng dưng lệnh xuống một chiều
Hịch truyền cấm đạo tiêu điều đau thương
Đầu rơi máu chảy thành mương
Quân quan tàn sát đủ đường khổ đau
Giáo dân Kẻ Sặt nát nhàu
Cha già mái tóc bạc màu xót xa
Cuối cùng ngài phải đi ra
Tránh cho liên lụy xứ nhà khỏi tan
Triều đình Minh Mạng sát tàn
Gây bao tang tóc giết càn đạo ngay
Ngày đêm lửa cháy đó đây
Thánh đường chủng viện quân vây đốt nhà
Tro tàn như bãi tha ma
Ôi! đau lòng qúa đứng xa trông vào
Lang thang ngày tháng lao đao
Họ Thự, Họ Lực xanh xao tháng ngày
Trên đường đói lạnh buồn thay
Hưng Yên vừa đến gặp ngay một người
Cai Phan quen trước mở lời
Mời cha ghé lại con mời thiết tha
Lừa ngài bắt trói hóa ra
Lòng lang dạ sói như ma rõ hèn
Nộp quan mong được thưởng khen
Lập công kiếm chức đua chen với đời
Giáo dân Kẻ Sặt đến nơi
Điều đình tiền bạc dùng lời cứu cha
Nhưng ngài như đã ngộ ra
Chọn đường theo Chúa giờ già trốn chi
Để cho tên này giải đi
Đường về với Chúa thực thi trọn đời
Hải Dương quan đã biết người
Ba ngày giam dữ dùng lời khuyên can
Cụ này hãy giả thầy lang
Để tôi phóng thích lên đàng trốn đi
Đừng xưng đạo trưởng làm chi
Vinh Sơn Đỗ Yến tức thì thưa ngay
Tôi là đạo trưởng chính đây
Nguyện theo đúng lối người Thầy Giêsu
Đời tôi một kiếp chân tu
Có đâu lại sợ nhà tù bất công
Lần khác quan lại khuyên ông
Bước qua nét vẽ vòng tròn mà đi (*1)
Thưa quan bày vẽ làm gì
Vòng tròn thánh giá có gì khác đâu
Tôi đây đã chẳng kêu cầu
Việc quan xin cứ trình tâu về triều
Biết rằng lòng chẳng thể xiêu
Quan đành thảo án về triều xót xa
Xin chuyển Đỗ Yến về nhà
Nơi quê Nam Định để mà xử cha
Án vua Minh Mạng truyền ra
Xử ngay tại chỗ cho ta tức thì
Chuyển về Nam Định làm chi
Cái tên đạo trưởng trảm đi cho rồi
Lệnh vua truyền xuống bầy tôi
Quan đành chấp nhận ra ngồi xử theo
Pháp trường trống giục chiêng reo
Bình Lao nơi chỗ dân nghèo Hải Dương
Cha già đứng giữa pháp trường
Phó dâng hồn xác trầm hương lên Ngài
Tâm hồn hiến tế khoan thai
Ba mươi tháng sáu lệnh bài xót xa (30.06.1838)
Ba hồi trống giục vang xa
Tiếng chiêng xé ruột như là muôn gươm
Lưỡi đao chém xuống như uơm
Muôn hạt giống tốt mở đường vươn lên
Hồn ngài lao vút lên trên
Máu ngài thấm đậm khắp nền Hải Dương
Vị quan tuần phủ cảm thương
Tặng cho tấm vải chỉ đường nói ra
Khâu đầu vào cổ cho cha
Cho đem nguyên xác để mà đưa chôn
Bình Lao tín hữu bồn chồn
Tám tháng sau đó cải tôn đem vào
Đào lên bỗng thấy xôn xao
Xác còn nguyên chẳng hư hao chút nào
Thọ Ninh nhà nguyện đem vào
Mộ ngài nay vẫn kẻ chào người xin
Xin ngài che chở giữ gìn
Phù hộ con cháu niềm tin vững bền
Chính ngài là bệ là nền
Vững như bàn thạch vươn lên muôn đời
Ba mươi tháng sáu khắp nơi
Tôn vinh hiển thánh tuyệt vời trung trinh
Thiên đàng hiển thánh quang vinh
Thành tâm qúy mến nghiêng mình kính tôn.
Trầm Hương Thơ 30.06.2012
Vinh Sơn Đỗ Yến sinh năm 1764. tại làng Trà Lũ, Phú Nhai, Bùi Chu, Nam Định
Tử vì đạo ngày 30.06.1838 tại pháp trường Hải Dương, Bình Lao.
Xác ngài được chôn tại đây tám tháng. Khi giáo dân cải táng lên thì thấy xác vẫn y nguyên. Một người ngoài Công giáo tên là Trưởng Dong quen biết lúc ngài còn sống được chứng kiến tận mắt đã sửng sốt kêu lên:
“Thật là người sống khôn thác thiêng. Đã tám tháng mà không tiêu hao chút nào, không hôi tanh mà lại còn phảng phất mùi thơm tho nữa”. Nay mộ ngài còn ở nhà thờ xứ Thọ Ninh, Bùi Chu.
- ĐGH. Lêo XIII suy tôn chân phước ngày 27.05.1900.
- ĐGH. Phaolô II suy tôn ngài lên hàng Hiển thánh Ngày 19-06-1988,
Lời bất hủ: “Anh chị em đừng khóc, nhưng hãy vui mừng tạ ơn Chúa đã thương ban cho tôi được phúc tử đạo. Anh chi em hãy kiên vững gìn giữ Đức Tin. Hãy luôn tin tưởng và trung thành với Chúa”
