Các nhà nghiên cứu đã xác định xác ướp Trung quốc từ 3.600 năm trước. Đây là xác ướp cổ nhất thế giời? Còn tùy.
Các nhà khảo cổ Trung quốc lấy những mẫu chất hơi vàng ở 10 ngôi mộ và từ các xác ướp ở Ngĩa trang Tiểu Giang số 5 (Small River Cemetery No. 50, thuộc sa mạc Taklamakan ở Tấy Bắc Trung quốc. Điều kiện khô hạn của vùng sa mạc này đã góp phần bảo vệ các xác ướp và chất bao bọc xung quanh.
Các nhà hóa học Đức đã phân tích các protein trong các xác ướp và xác định rằng chất hơi vàng là dạng “bơ” hảo hạng. Chất này có thể kèm theo các xác ướp như là lương thực cho những người ở kiếp sau.
Các xác ướp Taklamakan quan trọng vì chúng có vẻ là bí ẩn của nền văn hóa thời kỳ đồ đồng, những người ngoài Á châu đã vào Trung quốc từ hàng ngàn năm trước.
Các nhà nghiên cứu nói rằng có những mẫu bơ cổ xưa nhất (khác với sữa và bơ ngày nay), nhưng chúng không là chứng cớ của việc làm bơ. Một số nhà nghiên cứu thấy có chất cặn sữa của việc làm bơ từ 7.500 năm trước ở Ba Làn. Cặn sữa cuãng được phát hiện ở những chiếc bình gốm từ 8.000 năm trước tại Anatolia (Thổ Nhĩ Kỳ). Tuy nhiên, chất cặn đó chưa chắc là từ bơ hay không.
Andrej Shevchenko, thuộc Viện Max Planck về Di truyền và Sinh học Phân tử Tế bào (Đức quốc), cho biết: “Công việc của chúng tôi mở ra viễn cảnh mới trong việc phân tích các chất liệu cổ. Nhưng quan trọng nhất là nó cho chúng tôi biết kỹ thuật phía sau việc làm bơ cổ đại”.
TRẦM THIÊN THU (Chuyển ngữ từ nbcnews.com)
Tags:
khoa học